فلوک روشی کارآمد

امروزه فلوک جایگاه خود را در بیشتر صنایع بدست آورده و هرروز مصارف متنوع تری برای این تکنیک کارآمد ابداع می‌شود ، چادر های فلوک شده ، سقف های انباری ها و شیبی داغ خودرو ها ضمن عبور ناپذیری و تراکم زیاد و در نتیجه کارآیی بالا ، از وزن و چگالی کمتری برخوردارند. سطوح فلوک شده از ایجاد و گسترش سر و صدا (Noise) در دستگاه هایی مانند سرعت سنج ، سوئیچ ها و رادیو پخش خودرو ها جلوگیری میکند.

کاغذ دیواری فلوک شده، سرو صدای محیط را جذب میکنند ، فیلتر های فلوک شده تا 10 برابر قطر کمتری نسبت به فیلتر های بدون فلوک دارند و فضای کمتری اشغال میکنند. فلوک کردن وسایلی همانند بابی لیس ، دیواره منقل های گازی سبب عایق شدن این وسایل نسبت به انتقال گرما میشود.

بطور عام فلوک: جاذب رطوبت و بو ، عایق صوتی و حرارتی ، ضخامت دهنده و شکیل کننده سطح می باشد بطوری که سطح یا قطعه فلوک شده کاملا با حالت عادی آن متفاوت میشود.

با توجه به توضیحات و موارد مطروحه کاربرد های کلی و عمومی فلوک در زندگی روزمره پیرامون ما تا حدودی مشخص گردید.

حال با توجه به اهمیت موضوع لازم میدانم در خصوص کاربرد فلوک در صنعت پارچه به اختصار توضیحاتی ارائه دهم ، در ابتدا به بررسی فنی فلوک میپردازیم.

فلوک چیست؟

همانطور که در ابتدا عنوان شد، فرآیند فلوک از کنار هم قرار گرفتن الیاف برش خورده ، ریز ، صاف و یکدست در کنار یکدیگر بطور عمودی روی سطح چسب خورده مورد نظر ، حالت پرز گونه بوجود می آورد که اصطلاحا فلوکینگ نامیده میشود.

پودر فلوک چگونه تولید میشود؟

الیاف فلوک در ابتدا بصورت رشته های نازک و باریک به طول زیاد در کارخانه های ریسندگی مادر تولید میشوند سپس در مرحله ی بعد در اختیار کارخانجات برش و فرآوری الیاف فلوک قرار می گیرند. (tow)

توسط دستگاه های مخصوص برش الیاف این رشته ها بطور دقیق و به طور متداول از 0.25 میلی متر ارتفاع تا 4 میلی متر برش میخورند سپس طی چند مرحله عملیات شامل: چربی گیری ، شستشو، رنگ رزی، آب گیری، نرم کننده، بار دهی و رطوبت دهی فرآوری شده و بصورت پودر در می آیند که به آن پودر فلوک میگویند.

مشخصات فنی فلوک :

پودر فلوک توسط 4 مشخصه کلی شناخته می شود.    1- جنس الیاف 2- ارتفاع 3- دنیر 4- رنگ

1-   جنس :

پودر فلوک موجود در بازار های جهانی از جنس : ویسکوز ، رایون ، اکرلیک ، پلی آمید ، پلی استر ، پلی اتیلن ، پلی پروپیلن ، کتان و پی وی سی میباشد، که متواول ترین آن: ویسکوز ، پلی آمید ، و پلی استر میباشد.

2-   ارتفاع الیاف :

ارتفاع یا بلندی الیاف پودر همان ارتفاع  یا طول یک رشته نازک برش خورده از آن میباشد که اصولا در سایز های 0.25 میلیمتر ، 0.5 ، 0.75 ، 1 ، 1.2 ، 1.5 ، 2 و 3 میلیمتر موجود میباشد .البته سایز های متداول شامل : 0.25 ، 0.5 و 1 میلیمتر میباشد.

3-   دنیر :

در اصل همان قطر و سطح مقطع الیاف است که آن را با واحد دیتکس می سنجند.

اصولا پودر فلوک از 0.9 دیتکس تا 17 دیتکس بطور معمول تولید میشوند، کاربردی ترین ضخامت 1.7 و 3.3 دیتکس میباشد.

4-   رنگ :

طور متداول تنوع کلی حدود 40 رنگ میباشد ولی بنا به نیاز مشتری توسط کارخانه قابلیت رنگرزی طبق نمونهرنگ درخواستی میباشد.

ادوات فلوکینگ :

برای اینکه بتوانیم عمل فلوک را انجام بدهیم بطور خیلی مختصر نیاز به پودر فلوک ، چسب ، دستگاه فلوک و ابزار کارگاهی داریم.

بطور اختصار در خصوص پودر فلوک کلیات عنوان گردید فقط نکته ی حائز اهمیت اینکه برای کاربردهای مختلف نوع جنس پودر ، ارتفاع ، دنیر ، و رنگ تغییر میکند.

من باب مثال اگر برای چاپ پارچه پنبه اقدام میکنیم، بهتر از الیاف 1 میلیمتر با 1.7 دیتکس از جنس پلی آمید استفاده کنیم ؛ چون بهترین افکت و نشست را روی این پارچه دارد . توجه داشته باشید هرچه طول الیاف بلندتر میشود ، دنیر آن افزایش پیدا میکند.

چسب فلوک :

این مقوله بسیار مهم ، دقیق و کاربردی میباشد. همانطور که مستحضرید ، برای هر جنس یا سطحی میبایست چسب فلوک هم خوانواده و سازگار با آن را انتخاب کرد.

اصولا چسب ها به 2 دسته کلی ِ تک جزئی و دو جزئی بر اساس پایه آب و پایه طلایی تقسیم میشوند. چسب های فلوک در کل دنیا جزو مواردی هستند که اطلاعات تکنیکال آن تقریبا محدود و محفوظ میباشند، اکثر شرکت های تولید کننده چسب صرفا محصول آماده به مصرف را در اختیار خریداران قرار میدهند و افرادی که اطلاعات وسیع در تمام زمینه های فلوک داشته باشند، به ندرت یافت میشوند.

دستگاه فلوک :

بطور عام پاشش پودر فلوک توسط دستگاه به سه روش کلی امکان پذیر است.

1)     روش پنو ماتیک  2) روش الکترواستاتیک  3) روش الکترواستاتیک-پنوماتیک

•          در روش اول پودر فلوک داخل مخزن پیستوله های مخصوص همانند پیستوله های قیر پاش یا سندبلاست ریخته میشود ، توسط نیروی باد پودر فلوک از نازل پیستوله به طرف سطح چسب خورده مورد نظر پاشیده میشود. از ایرادات این روش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

-        پراکنده شدن پودر به محیط افراد بیش از اندازه استاندارد و معمول

-        قرار نگرفتن فلوک بطور عمودی داخل منطقه چسب خورده

-        موجدار بودن فلوک در این روش

•          در روش دوم پودر فلوک توسط یک میدان مغناطیسی قوی الکترواستاتیک با شدت حدودا 50 هرتز در ثانیه داخل چسب عمود به واحد سطح کوبیده میشود و به اصطلاح نشاء میگردد. شدت میدان در این روش از حدودا lcw 30 تا lcw 100 با شدت جریان حدودا mA 0.15 میباشد.
•          در روش سوم یک متد نادر و خاص برای فلوک حفره های گود و یا شیار های باریک همانند مغزی یا ریل (شیار) داخلی لاستیک دور شیشه اتوموبیل ، سطح داخلی شلنگ استفاده میشود.

در حال حاضر متداول ترین روش دنیا روش الکترواستاتیک میباشد.

در این روش الیاف بصورت عمودی ، صاف و یکدست با تراکم 100 داخل سطح چسب خورده قرار میگیرد. از معایب این روش : فلوک قطعات ، با ارتفاع زیاد ، حجیم و سطح مسطح خیلی وسیع محدودیت دارد

ضمنا قرار گرفتن اپراتور به مدت زیاد در معرض و حوزه میدان الکترواستاتیک قوی روی گردش خون و اندام بدن تاثیر میگذارد. و در صورت درست عمل نکردن دستگاه یا خطای اپراتور خطر شوک میدان الکترواستاتیک برای کاربر زیاد میباشد. درسته همانند برق گرفتگی ولی با آمپر پایین بصورت دافعه.

چگونه توسط عمل فلوکینگ سطح مورد نظر فلوک میشود؟

ابتدا سطح یا قطعه مورد نظر جهت فلوک (مخملی) کردن را میبایست به چسب آغشته کرد سپس سطح یا قطعه مورد نظر را در میدان الکترواستاتیک قرار داده ، دستگاه را استارت میکنیم.

پودر فلوک متاثر از میدان مغناطیسی الکترواستاتیک شروع به پاشیده شدن به طرف سطح مورد نظر میکند. وقتی سطح چسب خورده توسط پودر پوشیده شد، آن را از میدان خارج کرده و خشک میکنیم. متناسب با دستورالعمل چسب آن را حرارت میدهیم تا به نقطه پخت برسد و در اصطلاح فیکسه بشود ، پودرهای اضافی آن را جمع آوری میکنیم (تمیز کاری فلوک) سپس محصول فلوک شده آماده میباشد.

بطور کلی عمل انتقال چسب به روش های زیر امکان پذیر است:

1)     اسپری

2)     غوطه وری

3)     انتقال بوسیله : شابلون ، غلتک ، برس و تیغه دکتر بلید

چاپ فلوک توسط شابلون روی انواع پارچه بصورت قواره همانند چاپ پارچه معمولی می باشد. با این تفاوت که بجای رنگ ، چسب فلوک داخل شابلون ریخته میشود و بعد از عملیات فلوکینگ حتما جهت مقاومت به آب (قابلیت شستشو) میبایست کار مورد نظر فیکسه بشود.

چاپ فلوک از خانواده ی چاپ های برجسته می باشد که حالت های ترکیبی آن با دیگر چاپ ها جلوه ی خاص و زیبائی به پارچه می دهد.

از خواص فلوک روی پارچه میتوان ارزش افزوده محصول چاپ شده را نام برد. بدین توضیح که پاچه های خیلی ساده و ارزان قیمت بعد از فلوک جلوه ارزشمند و گرانبها پیدا میکنند . از همین رو در صنعت چاپ پارچه همواره این خاصیت مورد توجه قرار میگیرد. پودر فلوک و چسب آن شرایط نگهداری و کاربرد خاص خود را دارد . به همین منظور در اکثر مراکز و کارخانجات بزرگ آزمایشگاه های مدرن و گران قیمت جهت تست و آزمایشات این محصول وجود دارند.

درصورت نیاز و درخواست خوانندگان محترم مطالب مطالب شمارگان بعدی در خصوص فلوک به شرح ذیل میباشد:

1)     روش های فرآوری و بازیافت فلوک

2)     ادوات آزمایشگاهی و تست های مربوطه

3)     تکنیک های فلوک مستقیم چند رنگ و ترانسفر

4)     چسب فلوک